Những thay đổi trong nghi lễ, được tạo ra bởi phong trào Cải Giáo và Chống Cải Giáo, cũng không khỏi gây ảnh hưởng đến kiến trúc nhà thờ. Công giáo cũng như Tin Lành đều nhấn mạnh việc thuyết giảng và lắng nghe Lời Chúa. Mặc dù trước đó đã có ghế trong nhà thờ, nhưng từ lúc này, người ta để ý đến phương tiện để ngồi trong nhà thờ nhiều hơn; nam nữ cũng được sắp xếp ngồi riêng biệt.

Thế kỷ thứ 18-20 là giai đoạn đình trệ ứ đọng, hiếm có những sáng kiến mới trong phụng vụ và kiến thiết nhà thờ. Đầu thế kỷ thứ 20, kiến trúc từ giã Duy Sử thuyết (Historismus) và sau đệ nhị thế chiến, các lối kiến trúc mới ngoài tôn giáo có tính thực dụng cũng ảnh hưởng đến việc xây nhà thờ. Nhưng các thúc đẩy có ảnh hưởng mạnh nhất đến từ “phong trào thay đổi phụng vụ”. Do việc nhấn mạnh tính cộng đoàn và vai trò chủ động không thể thiếu của tín hữu trong các nghi lễ, các kiến trúc nhà thờ phải là một mời gọi sự tham gia tích cực vào các nghi lễ. Mục đích này đòi hỏi vật liệu nguyên chất, cũng như những cách trang bị và tổ chức khác để đáp ứng được những nhu cầu của cộng đoàn. Bởi vậy, hình thức tròn hay bán nguyệt, không có những trang trí rườm rà nói chung được ưa chuộng - vì chúng giúp tập trung quy tụ người dự lễ. Kiến trúc, cuối cùng, phải giúp người tham dự Thánh Lễ hiểu rằng: quan trọng đối với một Thánh Đường không phải là kiểu cách hay khuôn khổ, mà là sự sống động vì Chúa ở giữa họ và bởi chính họ là “những viên đá sống động” để xây Nhà Chúa.